Przyroda przez wieki kształtuje niezwykle piękne miejsca i krajobrazy. Chciałoby się móc wszystko to dotknąć i zobaczyć na własne oczy, by poczuć potęgę natury. Mam nadzieję, że oglądając poniższe zdjęcia i filmy, połkniesz bakcyla i w swoisty dla siebie sposób z kamerą lub aparatem w ręku zaczniesz podglądać przyrodę i szukać swoich cudów.
Monitoring gatunków ginących, zagrożonych i rzadkich prowadzi się według zasad przyjętych przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody i Jej Zasobów (IUCN). W 1992 roku powstała "Polska czerwona księga zwierząt" zawierająca wykaz zwierząt kręgowych objętych szczególną ochroną, ze względu na zagrożenie wyginięciem. W 1993 roku powstała analogiczna "Polska czerwona księga roślin".
1.Parki narodowe.
W Polsce utworzono dotychczas 23 parki narodowe. Najstarszy Białowieski Park Narodowy powstał w 1947 roku, najmłodszym jest Park Narodowy Ujście Warty utworzony w 2001 roku. Są to najcenniejsze obszary pod względem bioróżnorodności. Ochroną objęte są gatunki zagrożone wymarciem nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Polskie parki narodowe znajdują się w europejskim systemie obszarów chronionych ECONET. Więcej informacji o poszczególnych parkach znajdziesz na poniższych stronach: http://www.parkinarodowe.edu.pl/intro.html http://www.poland.gov.pl/Parki,narodowe,6929.html http://www.msw-pttk.org.pl/dokumenty/parki_narodowe.html
2. Rezerwaty przyrody.
3. Parki krajobrazowe.
4. Obszary chronionego krajobrazu.
5. Ochrona gatunkowa roślin i zwierząt.
7. Ochrona elementów środowiska przyrodniczego, np. pomników przyrody, zespołów przyrodniczo- krajobrazowych i użytków ekologicznych.
Pomniki przyrody z najbliższego otoczenia:
500- letnia lipa w Cielętnikach
Skała Miłości we Mstowie
Źródła Zygmunta i Elżbiety w Złotym Potoku
8.Natura 2000
Program Unii Europejskiej mający na celu ochronę najcenniejszych siedlisk oraz rzadkich i zagrożonych gatunków zwierząt. W ramach programu na terenie całej Europy tworzy się sieć ostoi, czyli obszarów specjalnej ochrony.
Ekologia bada wzajemne zależności pomiędzy organizmami a środowiskiem, czyli mówi nam o strukturze i funkcjonowaniu przyrody. Nazwę tę wprowadził profesor Ernest Haeckel w 1869 roku, wyodrębniając ją z biologii jako osobną dyscyplinę naukową.
Ekologiczny sposób myślenia może stać się drogowskazem dla wszystkich, którzy chcą postępować tak, aby nie szkodzić przyrodzie. Ważne jest, aby pokolenia młodych ludzi dorastały w duchu ekologicznym, żeby umieli dokonywać prawidłowych wyborów, a los środowiska naturalnego, roślin i zwierząt, wśród których żyją, był bliski ich sercu. Ekologia powinna wejść na stałe do podstawowych zasad kultury i dobrego wychowania.
W związku z powyższym powinniśmy postępować tak, aby ograniczać następujące zjawiska:
- kwaśne deszcze- powstają w chmurach z połączenia różnych tlenków( siarki, azotu, węgla) z wodą, w wyniku czego powstają słabe kwasy. Spadając na ziemię , powodują zakwaszanie wód powierzchniowych i gruntowych, na skutek czego giną ryby i inne organizmy wodne. Najszybciej na zakwaszenie reagują drzewa iglaste- świerki i sosny tracą igły, a następnie obumierają. Takie deszcze powodują również korozję metali, rozpuszczają kamień ( piaskowce, wapienie) niszcząc w ten sposób budowle.
- efekt cieplarniany- podczas spalania paliw kopalnych takich, jak węgiel i ropa naftowa, uwalniany jest do atmosfery dwutlenek węgla, który zatrzymuje część promieniowania słonecznego odbitego od powierzchni Ziemi. Dzięki temu na Ziemi jest ciepło. Niestety, człowiek tak zanieczyścił środowisko, że zbyt duże ilości tego gazu zatrzymują więcej niż dotychczas promieniowania cieplnego- podobnie ja szyby w szklarni. Średnia temperatura na Ziemi nieznacznie wzrosła, nastąpiło globalne ocieplenie klimatu. Gdyby stopniała część lodowców na biegunach i w górach doszłoby do zalania terenów położonych najniżej: części wschodniej Anglii, depresji w Holandii i południowych wybrzeży Stanów Zjednoczonych. Już teraz zalewane są tropikalne wyspy koralowe.
- smog- gęsta mgła utrzymująca się nad miastem, zawierająca dużo sadzy , tlenku węgla, tlenków siarki. Powoduje liczne zachorowania , a nawet zgony, ponieważ poraża układ oddechowy i krwionośny, jak również silne bóle głowy, podrażnienia oczu. W Polsce smog powstaje w kotlinach między górami, gdzie zanieczyszczone powietrze nie może się przedostać do góry, między innymi w Zakopanem i Kotlinie Jeleniogórskiej, oraz tam, gdzie skupione są zakłady przemysłowe- na Górnym Śląsku i w Krakowie. Część osób, aby ograniczyć powstawanie smogu rezygnuje z samochodów , zastępując je rowerem.
- dziura ozonowa- w atmosferze 2- 40 kilometrów nad Ziemią znajduje się warstwa ozonu, która pełni funkcję filtru nieprzepuszczającego szkodliwych dla człowieka promieni ultrafioletowych. W 1984 roku naukowcy odkryli nad Antarktydą wielką dziurę ozonową, która jest niczym innym jak zmniejszeniem się tej warstwy. Jeżeli dziura ta jeszcze się powiększy zagrozi zdrowiu ludzi, ponieważ promieniowanie UV może powodować oparzenia i raka skóry, a nawet mutację genetyczną. Okazało się, że przyczyną tego negatywnego zjawiska są gazy sprężające, występujące w aerozolach i lodówkach, tzw. freony. Używając dezodorantów i farb w aerozolu, sami przyczyniamy się do jej powiększania. Freony w pobliżu Ziemi zachowują się obojętnie, dopiero wysoko w atmosferze pod wpływem promieni UV uwalniają chlor, który ułatwia rozpad cennego ozonu. Są tak trwałe,że pozostają w atmosferze przez sto lat.
Pierwsze oznaki wiosny w przyrodzie, na które z niecierpliwością czekamy to:
Śnieżyczka przebiśnieg:
Ich niezwykły urok, zachęca do zatrzymania się i pochylenia nad ich delikatnymi, białymi kwiatami.
Jest objęta ścisłą ochroną gatunkową.Wyrasta spod śniegu i kwitnie od lutego do kwietnia. Występuje w Karpatach - w piętrach reglowych - oraz nieco rzadziej w południowej części niżu. Spotkałam ją w Złotym Potoku w Rezerwacie "PARKOWE".
Śnieżyca wiosenna:
Rzadko spotykana , najczęściej w Sudetach i Karpatach Wschodnich oraz na Nizinie Śląskiej i w południowej części Wielkopolski.Objęta ścisłą ochroną gatunkową. Wpisana na polską czerwoną listę roślin w kategorii VU (narażona na wyginięcie). Jej nasiona rozsiewane są za pośrednictwem mrówek, ale rozmnaża się także wegetatywnie, tworząc cebulki przybyszowe.Kwitnie od marca do kwietnia.
Szafran spiski:
Występuje masowo, pokrywając zwartymi łanami górskie hale.Jest pod ścisłą ochroną gatunkową.Kwitnie od marca do kwietnia. Występuje w piętrach reglowych w Karpatach Zachodnich: Tatrach , Gorcach , Beskidzie Żywieckim i Małym. Ma liliowofioletowe kwiaty, rzadziej białe.
Zawilec gajowy:
Rośnie w lasach liściastych oraz mieszanych,borach, zaroślach i sporadycznie na łąkach. Występuje na całym niżu, w górach sięga do piętra regla górnego. Kobierce kwitnących zawilców, wyścielające dno lasu, stanowią ostateczny sygnał do pożegnania się z zimą. Zawierają silne trujące alkaloidy o ostrym smaku.
Pierwiosnek lekarski:
Kwitnie od kwietnia do maja. Rośnie na łąkach, suchych zboczach, zaroślach i widnych lasach. Występuje dość pospolicie na niżu , w górach sięga do piętra regla dolnego. Objęty częściową ochroną gatunkową. Pierwiosnek ma właściwości lecznicze. Napar z kwiatów działa wykrztuśnie- stosuje się go w nieżytach górnych dróg oddechowych. Odwar z korzenia stanowi środek moczopędny, przeciwbólowy i przeciwreumatyczny. Dawniej z kwiatów pierwiosnka z dodatkiem drożdży, miodu, cytryny i cukru wyrabiano wino pierwiosnkowe.
Przylaszczka pospolita:
Kwitnie od marca do maja. Rośnie w lasach liściastych i mieszanych oraz w zaroślach, na podłożu bogatym w węglan wapnia. Występuje na niżu i w niższych położeniach górskich. Objęta ścisła ochroną gatunkową. Wczesną wiosną dno lasu pokrywa się zwartym, fioletowym kobiercem przylaszczek. Jest trująca, ale zarazem ma właściwości lecznicze. Napar z liści działa przeciwzapalnie, przeczyszczająco, antyseptycznie i przeciwbólowo. stosuje się go przy dolegliwościach dróg oddechowych, wątroby i woreczka żółciowego.
.jpg)
